Energieneutrale school

Basisschool Jules Verne Utrecht

In de vooroorlogse wijk ondiep in Utrecht ontwierpen wij de vervangende nieuwbouw voor basisschool Jules Verne met een inpandige gymzaal. De school (inclusief gymzaal) is ongeveer 1860 m2 en telt 9 klaslokalen en een voorschool. De school ligt, tezamen met een paar andere schoolgebouwen, aan een nieuw te realiseren groen plein, dat een buurtfunctie heeft.

Het gebouw heeft een heldere L-vorm, bestaande uit een compact volume met klaslokalen over twee verdiepingen, die rondom centrale leerpleinen liggen en een langwerpig gedeelte met de gymzaal. De gunstige verhouding tussen vloer- en buitenoppervlak beperkt het energieverlies én is wat betreft bouwkosten het meest efficiënt.

Uniek in dit energieneutrale gebouw zijn de transparante overheaddeuren waarmee de klaslokalen met één druk op de knop met de leerpleinen verbonden kunnen worden.

opdrachtgever:
SPO Utrecht

locatie:
Utrecht

start & oplevering:
2017-2021

projectstatus:
Gereed

oppervlakte:
1860 m2

uitvoerende partijen:
BM Van Houwelinge

team:
Suzanne Ellis, Graham Kolk, Leon Kentrop, George Justus, André Weimann

overige adviseurs:
ICS Adviseurs

fotografie:
Isabel Nabuurs, Optic Media (Visuals)

Brique Architecten hebben wij in het proces rondom het ontwerp van onze obs Jules Verne leren kennen als een deskundige en loyale partner. Zij zoeken steeds de connectie en afstemming tussen gemeente, schoolbestuur (tevens bouwheer), school, team en kinderopvang.

Opvallend en lovenswaardig is de constante afstemming met directie en team van de school waardoor er een breed gedragen plan ligt. Naar de uitvoering en oplevering wordt door ons reikhalzend uitgekeken.

Rob van der Westen, Beleidsadviseur Huisvesting SPO Utrecht

Gevel
De eenvoudige hoofdvorm verbijzonderen we met de gevel. Het roodbruine metselwerk, een eis van de gemeente, sluit prachtig aan bij de woningen en gebouwen er omheen. Het abstracte en vrolijke spel van gele lijnen en vlakken is onderscheidend en past bij de jonge doelgroep. De verschillende kozijnen, metselwerkverbanden en accenten van geglazuurde bakstenen vormen een evenwichtige compositie en zijn een knipoog naar het architectonische icoon van Utrecht; het Rietveld-Schröderhuis. Plaatselijk is er een gemetselde plantenbak, van waaruit de gevel met groenblijvende planten zal begroeien.

De voorgevel van de school met de hoofdentree ligt aan het Van Beuningenplein, zichtbaar en herkenbaar vanaf de doorgaande Amsterdamsestraatweg. Een tweede entree voor gebruik door de leerlingen en ouders ligt in de oksel van het gebouw, aan het schoolplein. Hier is voldoende ruimte om even te wachten en is het voor kinderen veilig om zelfstandig naar buiten te lopen. Ook de Voorschoolse opvang heeft hier een eigen entree. Binnen komen de entrees uit op een centraal ontvangstplein, dé ontmoetingsplek in de school, met een multifunctionele keuken en ‘pleintafel’.

Interieur
Het gebouw is van binnen op unieke wijze afgestemd op de onderwijsvisie van het team van de Jules Verne. Rondom twee centrale leerpleinen op de eerste en tweede verdieping zijn de klaslokalen gesitueerd. De lokalen zijn met één druk op de knop in enkele seconden volledig te verbinden met het leerplein, doordat we transparante sectionaaldeuren hebben toegepast, die boven het plafond schuiven. De deuren zijn geluiddicht, zodat het lokaal ook helemaal afgesloten kan worden van het leerplein. De lokalen zijn onderling met elkaar te verbinden voor nog meer flexibiliteit in het gebruik.

De leerpleinen zijn met elkaar verbonden door een groot speels trapelement met zit- en opbergruimte. Echter door een glazen wand wordt geluidoverlast tussen beneden en boven voorkomen. Behalve allerlei zitplekken op en aan dit meubel, zijn er een aantal vensterbanken gemaakt bij uitstekende bloemkozijnen, waar leerlingen even rustig kunnen zitten om te spelen, te lezen of gewoon een beetje naar buiten te staren. In de lokalen zijn vaste kasten ontworpen voor een rustige opgeruimde uitstraling. En ook op de leerpleinen in het trapmeubel zijn opbergruimten gecreëerd.

Het kleurgebruik, is net zoals de gevel, een combinatie van neutrale materialen en kleur. Het wit, oranje, geel en donkergroen kleuren prachtig bij de houtlook vloeren en geven het gebouw een huiselijke karakter.

Energieneutraal en comfortabel
Er is bewust gekozen het gebouw energiezuiniger te maken dan in het bouwbesluit geëist wordt. Het is gasloos en energieneutraal wat betekent dat het niet meer energie gebruikt dan dat het zelf opwekt.

Het energiegebruik wordt beperkt door de compacte vorm, hoge isolatiewaarde en goede kierdichting.

Het wordt verwarmd met lucht, middels een lucht-warmte-pomp. Deze zorgt ook voor wat koeling op warme dagen (topkoeling). De benodigde luchtkananalen zijn niet groter dan ze alleen voor ventilatie hadden moeten zijn. Voordelen zijn de korte opwarmtijd, goede na-regeling per ruimte en er zijn radiatoren of convectoren meer nodig. De gymzaal wordt verwarmd met stralingspanelen, wat zeer comfortabel is. Op het groene dak liggen zonnepanelen, die oost-west georiënteerd zijn, afgestemd op de piekbelasting van de school.

In het verhaal "wendbaarheid" lees je meer over de totstandkoming van dit ontwerp.