100% CIRCULAIR

Mundus College Amsterdam

De gevel van het Mundus College aan de Burgemeester Hogguerstraat in Amsterdam was er slecht aan toe. Door een probleem met de toplaag van de beplating en de achterconstructie delamineerden de gevelpanelen en vielen ze soms zelfs naar beneden. Ze waren provisorisch vastgezet om ongelukken te voorkomen, maar de gevel moest eerder dan gepland vervangen moet worden. Schoolbestuur Esprit vroeg ons een voorstel te maken voor het vervangen van de gevel en greep de gelegenheid aan om er een uniek, duurzaam project van te maken. We deden onderzoek naar de mogelijkheden voor een duurzame oplossing en op basis hiervan kozen we voor een circulaire aanpak.

opdrachtgever:
Esprit scholen

locatie:
Burgemeester Hogguerstraat, Amsterdam

start & oplevering:
2019-2021

projectstatus:
Afgerond

team:
Graham Kolk, Hilda van Gortel, Suzanne Ellis

overige adviseurs:
ICS Adviseurs

fotografie:
Isabel Nabuurs, video: Nieuw en Verbeterd

CIRCULAIR
“Circulair” is inmiddels al net zo’n containerbegrip als “duurzaam”. Het kan in de praktijk verschillende dingen betekenen. In het geval van een gevel kan er gekozen zijn voor een materiaal dat is hergebruikt door de producent, dus nieuwe platen van een circulair materiaal. Het kan ook betekenen dat de gevelbeplating demontabel is bevestigd, zodat hij aan het einde van de levensduur van het gebouw hergebruikt kan worden. Echter zo wordt nog steeds veel energie verbruikt, CO2 uitgestoten en afval geproduceerd en in het geval van het Mundus College, zouden alle bestaande gevelpanelen naar de stort gaan. We kozen daarom voor de circulaire oplossing; het hergebruiken van de bestaande gevelpanelen.

ONDERZOEK
Deze keuze is niet zonder risico. We moesten wel zorgen een herhaling van de huidige problemen te voorkomen. Uiteindelijk hebben we na uitgebreid onderzoek en een laboratoriumtest ervoor gekozen de plaat te beschermen met een gekleurde coating, vergelijkbaar met een folie. Deze beschermt de plaat en geeft een heel nieuw uiterlijk. De platen zijn in kleinere stukken gezaagd, om ze vervolgens gepotdekseld te kunnen gebruiken. Zo is het aantal kopse kanten onder invloed van weer en wind gehalveerd en heeft de gevel een levendiger en gevarieerdere uitstraling gekregen, passend bij het karakter van de school. Ook de achterconstructie en waterkerende folies achter de platen moesten worden vervangen en er is extra isolatiemateriaal toegevoegd.

Circulair - Voor lange tijd - Onderhoudsarm - Extra isolatie - Geen afval - CO2 neutraal - Natuurinclusief
Circulair - Voor lange tijd - Onderhoudsarm - Extra isolatie - Geen afval - CO2 neutraal - Natuurinclusief

TECHNIEK
De bestaande houten kozijnen in de gevel staken een beetje uit, met als gevolg “inwatering” waardoor ze in een slechte staat zijn. Door ze te schuren, opnieuw te lakken en te voorzien van een waterhol konden ze behouden blijven. Om in de toekomst het “inwateren” te voorkomen en zonwering te kunnen integreren in de gevel, hebben we de detaillering verbeterd door lijsten van goudkleurig aluminium zetwerk toegevoegd.

NATUURINCLUSIEF BOUWEN
Door de bestaande panelen te hergebruiken kwam er budget vrij om een deel van de gevel te voorzien van een groene gevel. In samenwerking met een ecoloog hebben we bekeken welk groen en aanvullende voorzieningen we kunnen aanbrengen om een bijdrage te leveren aan het verbeteren van de biodiversiteit.

De beplanting van de groene gevel wordt onderdeel van het leefgebied van insecten en vlinders. Een groene gevel zorgt daarnaast ook voor reductie in de zogenaamde ‘hittestress’ in stedelijke gebieden met veel verhard oppervlak, zoals in dit deel van Nieuw West.

IDENTITEIT
Het technisch verbeteren en verduurzamen van het gebouw had de prioriteit, maar we hebben ook aandacht besteed aan de uitstraling van het gebouw en daarmee van de school. De gevel heeft dezelfde horizontale verdeling als de oude gevel, maar door de kleuren en het reliëf is de gevel 'speelser' en heeft hij een voor een beter passende uitstraling. De nieuwe meer uitgesproken kaders rondom de kozijnen maken het verschil doordat ze voor een meer gevarieerd beeld zorgen. Het dichte gevelvlak licht wat terug en is ingetogen, maar levendig en warm van kleur. De technische oplossingen zijn zo ingezet om het gebouw een nieuwe uitstraling te geven.